KONKURS O WYNALAZCY

2021-03-09

Gminny Ośrodek Kultury w Jasienicy ogłasza konkurs plastyczny „Józef Bożek – wynalazca z Bier”.

Do konkursu może przystąpić każdy w jednej z dwóch kategorii wiekowych. Polega na tym, aby po pierwsze dostarczyć pracę plastyczną, a następnie udzielić poprawnych odpowiedzi na trzy pytania dotyczące Józefa Bożka, wynalazcy, pochodzącego z Bier w gminie Jasienica. Należy dostarczyć karty zgłoszenia oraz podpisanych odpowiednich zgód.

Zgłoszenia należy przesłać lub dostarczyć osobiście do końca marca do siedziby Gminnego Ośrodka Kultury w Jasienicy, 43-385 Jasienica, ul. Modrzewiowa 1360.

Dla zwycięzców przewidziano nagrody:

I miejsce – 300 zł + niespodzianka,

II miejsce – 200 zł + niespodzianka,

III miejsce – 100 zł + niespodzianka.

Ogłoszenie wyników nastąpi 16 kwietnia 2021 r. na stronie www.gokjasienica.pl oraz na profilu Facebook Gminnego Ośrodka Kultury w Jasienicy. Zwycięzcy zostaną powiadomieni również drogą mailową o wygranej.

Z warunkami uczestnictwa oraz regulaminem konkursu można się zapoznać na stronie GOK, informacji udziela również Gminny Ośrodek Kultury pod numerem tel. 33 821 20 56, e-mail: gok@gokajsienica.pl.

Józef Bożek był konstruktorem, mechanikiem i wynalazcą, pochodzący ze Śląska Cieszyńskiego. Urodził się 28 lutego 1782 r. w Bierach jako syn miejscowego młynarza, Mikołaja i Marii z domu Duda. Ochrzczony został w kościele w sąsiednim Grodźcu.

Dzięki pomocy ówczesnego wizytatora szkolnego ks. Leopolda Szersznika został w 1779 r. przyjęty do gimnazjum filologicznego w Cieszynie, w którym ukończył trzy klasy. Po jego ukończeniu w poszukiwaniu pracy i nauki wywędrował ze Śląska Cieszyńskiego. W latach 1803-1805 studiował w morawskim Brnie mechanikę i matematykę, po czym przeniósł się do Pragi. Tam od 1805 r. był słuchaczem Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Praskiego.

Od 1806 r. był mechanikiem i zegarmistrzem w tamtejszym Instytucie Politechnicznym. W Pradze powstała większość konstrukcji Bożka, m.in. precyzyjny zegar dla Instytutu Astronomicznego, automatyczny warsztat tkacki, maszyna do szlifowania zwierciadeł oraz liczne udane protezy rąk i nóg dla inwalidów wojennych. Tam też – prawdopodobnie nic nie wiedząc o lokomotywie Anglika Stephensona – zbudował pierwszy na kontynencie europejskim powóz z napędem parowym (w 1815 r.), a później łódź z parowym silnikiem (w 1817 r.). Józef Bożek był o rok młodszy od George'a Stephensona, a ich wynalazki powstały prawie w tym samym czasie. Obaj napotkali na liczne trudności pragnąc wdrożyć swoje rozwiązania techniczne.

Józef Bożek wynalazkom i konstrukcji maszyn poświęcił całe życie. Żył w biedzie, nigdzie nie mógł dostać finansowego wsparcia, ani pozyskać bogatych sponsorów. Zmarł 21 października 1835 roku. Dziś Bożek, kompletnie zapomniany w Polsce, w Czechach jest bardzo popularny i sławny. Czesi uznają go za „ojca czeskiej myśli technicznej”, a jego imię noszą instytuty politechniczne i szkoły, Czesi spacerują ulicami Brożka, poczta wydała znaczek z jego portretem. Powstały też książki oraz filmy o wynalazcy. Postać Józefa Bożka pojawiła się również w przedstawieniu Jaromíra Nohavicy „Těšínské nebe”. W Polsce Zofia Kossak uczyniła go bohaterem opowiadania „Czarodziej” w książce „Nieznany kraj”, krótkie opowiadanie poświęcił mu również Gustaw Morcinek.

W filii GOK w jego rodzinnych Bierach wmurowana w ścianę została pamiątkowa tablica poświęcona jego osobie, odsłonięta przez jego potomków w 1987 roku. Gminny Ośrodek Kultury w Jasienicy cyklicznie organizuje imprezy dedykowane genialnemu wynalazcy.

Polecamy artykuł Rudolfa Ochmana „Józef Bożek, zapomniany wynalazca śląski”, opublikowany w „Zaraniu Śląskim” 1931, R. 7, z. 3/4.

Szczegóły na stronie Gminnego Ośrodka Kultury w Jasienicy.

Zobacz też:

Noworoczny numer Jasienicy

Ukazał się pierwszy w tym roku magazyn gminny „Jasienica”, w którym m.in. przeczytacie, jak minął 2024 r., a także znajdziecie zaproszenia na wszelkie możliwe imprezy Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

KONCERT NOWOROCZNY

W niedzielę, 19 stycznia, w budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Rudzicy odbył się uroczysty Koncert Noworoczny.

33. FINAŁ W GMINIE JASIENICA

Już w tą niedziele zapraszamy na 33. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy! Przygotujcie się na niezapomnianą dawkę rozrywki, emocji i... licytacji!

Logo Monitor Polski
Logo Dziennik Ustaw
Logo Lokalna grupa rybacka Bielska Kraina
Logo Związek Powiatów Polskich
Logo OLZA Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej
Logo Powiatu Bielskiego
Logo Śląskie. Pozytywna energia
Logo Euroregion Śląsk Cieszyński
Logo LGD Ziemia Bielska
Logo Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej

Zobacz najnowszy numer

miesięcznika gminy Jasienica